Mankind has been in an effort to understand the world and the universe since its existence. Man, who constantly observes nature and the universe, felt the need to explain the events that took place. He attributed some meanings to natural events such as stars, rain, lightning, water, etc. and tried to express them in various ways. While the power of nature and the universe is explained by gods and goddesses, these extraordinary beings are nevertheless humanized and depicted with both very strong and human weaknesses. In this way, the extraordinary order has been simplified for easier understanding. Art, on the other hand, was used as a tool to make the symbolic relations between these spiritual beings and nature audible, seen and perceptible. Artists conveyed some feelings about nature, belief and people to people through symbols. In this sense, Greek mythology is a very important source that artists are fed. In this study, a literature review was conducted using the qualitative research method. First of all, the previously written domestic and foreign sources in the context of the subject were scanned, and the writings about nature, Greek mythology and Pan were examined. Brief information about the original works and painters on the subject is given. The data presented in the conclusion part of the text are discussed and it has been concluded that the characters of Greek mythology are used as one of the symbols in the expression of the bond between man and nature in Western art and it has an important place in Pan, one of these characters.
İnsanoğlu var olduğundan beri dünyayı ve evreni anlama çabası içinde olmuştur. Doğayı ve evreni sürekli gözlemleyen insan, meydana gelen olayları açıklama ihtiyacı hissetmiştir. Yıldızlara, yağmurlara, yıldırıma, suya vb. gibi doğa olaylarına birtakım anlamlar yüklemiş ve bunları çeşitli yollarla ifade etmeye çalışmıştır. Doğanın ve evrenin gücü tanrılar ve tanrıçalarla açıklanırken bu olağanüstü varlıklar yine de insanlaştırılarak hem çok güçlü hem de insanlara özgü zayıflıklarla birlikte betimlenmiştir. Bu şekilde olağanüstü düzenin daha kolay anlaşılabilmesi için basitleştirilmesi sağlanmıştır. Sanat ise bu manevi varlıklarla, doğa arasındaki sembolik ilişkileri duyulan, görülen, idrak edilebilen hale getiren aracı olarak kullanılmıştır. Sanatçılar, doğaya, inanca ve insana dair birtakım duyguları semboller aracılığı ile insanlara aktarmışlardır. Bu anlamda Yunan mitolojisi sanatçıların da beslendiği çok önemli bir kaynaktır. Bu araştırmada nitel araştırma yöntemi kullanılarak, literatür taraması yapılmıştır. Öncelikle konu bağlamındaki önceden yazılmış yerli ve yabancı kaynaklar taranmış, doğa, Yunan mitolojisi ve tanrı Pan hakkında yazılmış yazılar incelenmiştir. Konu ile ilgili yapılmış orijinal eserler ve ressamlar hakkında kısa bilgiler verilmiştir. Metnin sonuç bölümünde ortaya konan veriler tartışılmış ve insan, doğa arasında bulunan bağın Batı sanatında ifadesindeki sembollerden biri olarak Yunan mitolojisinin karakterlerinin kullanıldığı ve bu karakterlerden Pan’ında önemli bir yer tuttuğu sonucuna varılmıştır.
Alıcı, S. (2020). Flüt Repertuvarında Yunan Miyolojisin Yeri ve Mitolojik Karakter Pan'ın Etkileri. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 41-66.
Boyana, H. (2005). Arkadia Kökenli Keçi Tanrı Pan. Tarih Araştırmaları Dergisi, 167-193.
Buçukoğlu, S. M. (2020). Doğa, İnsan ve Sanat Birlikteliği. Social Sciences Studies Journal, 1888-1892.
Cömert, B. (2019). Mitoloji ve İkonografi 5. Baskı. Ankara: Deki Basım.
Çamurlu, R. (2022, Nisan 8). Mitoloji ve Sanat İlişkisi Üzerine. Künye Online: https://kunyeonline.com/2021/04/mitoloji-ve-sanat-iliskisi-uzerine/ adresinden alınmıştır
Dürüşken, Ç. (2019). Antikçağ Felsefesi 3.baskı. İstanbul: Alfa.
Grimal, P. (1986). A Conside Dictionary of Classical Mythology. Padstow U.K.: T.J. Books.
Güzel, Ö. (2006). Dionysos Şenliklerinin Rönesans ve Barok Resim Sanatına Yansımaları. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sanat Tarihi Anabilim Dalı Yayınlanmamış Yüksek lisans Tezi.
Jaeger, W. (2012). İlk Yunan Filozoflarında Tanrı Düşüncesi. İstanbul: İthaki Yayınları.
Magalhaes, R. C. (2007). Antikçağ'dan Günümüze Sanatta Mitoloji. İstanbul: Alfa.
McMahon, M. (2022, Şubat 12). In Mythology, Who is Pan? Wisegeek: https://www.wise-geek.com/in-mythology-who-is-pan.htm adresinden alınmıştır
Necatigil, B. (1995). Yüz Soruda Mitologya 5. baskı. İstanbul: Gerçek Yayınevi.
Olgunlu, A. C. (2020). Mitler'in Çözümlenmesi Mitos'tan Logos'a 4.Baskı. İstanbul: Çalıkuşu Kitap.
Ovidius. (2022). Dönüşümler I-XV 3. Baskı. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Özcan, P. (2019, Şubat 26). Dionysos – Antik Yunan’da Dionysos Kültü ve Festivalleri. Tarihli Sanat: https://www.tarihlisanat.com/dionysos/ adresinden alınmıştır
Saltoğlu, R. (2016, Nisan 1). Mitostan Logosa Doğa Felsefesi neden Antik Yunan’da doğdu? Bilim ve Gelecek: https://bilimvegelecek.com.tr/index.php/2016/04/01/mitostan-logosa-doga-felsefesi-neden-antik-yunanda-dogdu/ adresinden alınmıştır
Tökel, D. A. (2001). Sanatın ve Edebiyatın Kaynağı Olarak Mitler. Bilig, 59-81.
Yılmaz, N. (2007, Temmuz 27). Arnold Böcklin. Lebriz Sanal Dergi: http://lebriz.com/pages/lsd.aspx?articleID=135&lang=TR&bhcp=1 adresinden alınmıştır
Yüksel, O. (2011, Mayıs 6). Carlos Schwabe’ın The Faun resmi. bayaiyi: https://bayaiyi.com/carlos-schwabe-the-faun/ adresinden alınmıştır
Web Kaynakça
Arts, W. G. (2022, 03 06). Web Gallery of Arts. Web Gallery of Arts: https://www.wga.hu/ adresinden alınmıştır. Erişim Tarihi: 06.03.2022
GoogleArts&Culture.https://artsandculture.google.com/entity/jacobjordaens/m01bbhf?categoryid=artist Erişim Tarihi: 06.03.2022
Google Arts & Culture. Sebastiano Ricci. https://artsandculture.google.com/entity/sebastiano-ricci/m0bdgsn adresinden alınmıştır. Erişim Tarihi: 06.03.2022
Sanat Sözlüğü https://sanatsozlugum. blogspot.com/2016/08/atribu.html adresinden alınmıştır. Erişim Tarihi: 19.03.2022
Wikipedi. Panseksüellik. https://tr.wikipedia.org/wiki/Panseks%C3%BCellik adresinden alınmıştır. Erişim Tarihi: 06.03.2022
Wikiwand. Hans Von Aachen. https://www.wikiwand.com/en/Hans_von_Aachen adresinden alınmıştır. Erişim Tarihi:06.03.2022
Görsel Kaynakları
Görsel 1-. Carlos Schwabe, The Faun https://www.wikiart.org/en/carlos-schwabe/the-faun-1923 (Erişim tarihi: 27.02.2022)
Görsel 2- Arnold Böcklin, Pan Bir Çobanı Korkutuyor, 1858 https://www.art-prints-on-demand.com/a/arnold-boecklin/panerschreckteinenhirten.html (Erişim Tarihi: 06.03.2021)
Görsel 3- Jacob Jordaens, Apollo’nun Pan’a Karşı Zaferi, 1637 https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Jacob_Jordaens__Apollo_as_Victor_over_Pan,_1637.jpg (Erişim Tarihi: 06.03.2021)
Görsel 4- Hans Von Aachen, Pan ve Selene, 1600-05, https://www.wikiwand.com/en/Hans_von_Aachen (Erişim Tarihi: 06.03.2022)
Görsel 5- Sebastiano Ricci, Pan Onuruna Bacchanal, 1716, https://www.wga.hu/index1.html (Erişim Tarihi: 01.03.2022)
