While the environment where perceptual borders formed via globalization are disappeared are being experienced in today’s world, classical representations of the bond established with the current environment are still encountered on a large scale from tribal communities to crowded societies. However, the newly built environment of this world is either shaped by the globalized style or the wrong and estranged interpretations of the traditional style. When the relationship between archeological sites as cultural heritage and cities are considered, an explicit sanction on related planning approaches for how the transition areas referred to as thresholds between archeological sites and cities should be is not widespread. It is thought as a necessity to evaluate the city plans developing around archeological sites and their environment as contextual data so that archeological value can integrate with the city life. Such evaluation of contextual data which requires multi-disciplinary work is significant in terms of continuity of the urban memory and strengthening the place of historical layers in collective memory.
One of the places, as an example to these areas, is the Ancient Perge City inside the borders of Antalya. Studies related to the conservation of the ancient city can be considered to be at an advanced level. But coming close to the Ancient Perge City and its surroundings, a negative spatial sense is found in terms of perception and experience. This reveals the question for the designers, considering what kind of spatial contexts the surroundings of archeological sites will transform into as well as the conservation of archaeological sites. It is the pressure by the city rather than the archeological site itself that shapes these areas and spaces the most. This article examines the threshold between Antalya urban settlement areas and the Ancient Perge settlement to analyze their relations and open it to discussion. Based on this, the idea of a threshold is opened up for discussion in line with the analysis of the current situation by researching the cultural heritage in which approached as organization of the area around historical textures.
Günümüz dünyasında küreselleşme üzerinden oluşan algısal anlamda sınırların kalktığı ortamlar deneyimlenirken öte yandan kabile topluluklardan kalabalık toplumlara kadar geniş bir ölçekte mevcut çevre ile kurulan bağın klasik temsilleri ile halen karşılaşılmaktadır. Ancak bu dünyanın yeni yapılı çevresini küresel dil ya da geleneğe öykünmenin yanlış ve yadırgatıcı yorumları şekillendirmektedir.
Kültürel miras olarak arkeolojik alanların kentle ilişkisine bakıldığında ise aralarında eşik olarak tabir edilen geçiş bölgelerinin nasıl olmaları gerektiği ile ilgili planlama yaklaşımları üzerine açık bir yaptırım yaygın değildir. Arkeolojik değerlerin kent yaşamıyla bütünleşmesi için çevrelerinde gelişen kent planlarının ve çevre düzenlerinin bağlamsal bir veri olarak değerlendirilmesi bir gereklilik olarak görülmektedir. Çok disiplinli bir çalışma gerektiren bu bağlamsal verinin değerlendirilmesi kentsel belleğin sürekliliği ve tarihsel katmanların kolektif hafızadaki yerini güçlendirmek adına önemlidir.
Türkiye’deki genel koruma yaklaşımı özelinde uygulama alanlarına bakıldığında bu bağlamın karşılık bulamadığı genel olarak gözlemlenmektedir. Bu alanlara uyan yerlerden biri Antalya sınırları içerisinde bulunan Antik Perge Kenti’dir. Antik kentin koruması ile ilgili çalışmalar ileri düzeyde sayılabilir. Ancak Antik Perge Kenti’ne yaklaşırken ve çevresinde mekansal anlamda algısal ve deneyimsel olarak negatif bir ortamla karşılaşılmaktadır. Bu durum arkeolojik alanların korunmasının yanında çevrelerinin tasarımcı için nasıl bir mekansal bağlama dönüşeceği sorusunu da ortaya koymaktadır. Bu alanları ve mekanları en çok şekillendiren öğe arkeolojik alanın kendisinden çok kentin baskısı olmaktadır. Ülke çapındaki birçok örnekte olduğu gibi bu baskı Antik Perge Kenti için de açıkça söylenebilir. Makale bu ilişki biçimini analiz etmek ve tartışmaya açmak için Antalya kentsel yerleşim alanları ve Antik Perge yerleşimi arasında kalan eşiği irdelenmektedir. Buradan hareketle kültürel miras olarak tarihi dokunun çevresinin örgütlenme biçimlerindeki yaklaşımlar araştırılarak mevcut durumun analizi doğrultusunda eşik fikri tartışmaya açılmaktadır.
Archdaily, Kolumba Museum / Peter Zumthor, Erişim Adresi:https://www.archdaily.Com/72192/kolumba-musuem-peter-zumthor, E.T.:11.11.2020
Arkeolojik Sit Alanlarının Korunması ve Değerlendirilmesi I. Ulusal Sempozyumu 14-1 6 Ekim 1991. Erişim Adresi: http://www.kulturvarliklari.gov.tr/eklenti/38968,arkeolojik-sit-alanlarinin- korunmasi-ve-degerlendirilme-, E.T.:03.03.2020
Davies, M., Design In The Historic Environment, Erişim Adresi:http://www.buildingconservation.com/articles/design/design.htm, E.T.:21.03.2020
Erdoğan, E.(2006). Perge Arkeolojik Sit Alanı, Peyzaj Özellikleri Ve Koruma Sorunları, ZKÜ Bartın Orman Fakültesi Dergisi, Cilt:8, Sayı:10
Frampton, K.(1983). “Towards a Critical Regionalism: Six Points For an Architecture of Resistance”, The Anti- Aesthetic – Essays On Postmodern Culture, Seattle: Bay Press
Groat, L.(1983). “Measuringthe fit Of Newtoold: A Checklist Resulting
From A Study Of Contextualism”. Architecture: The aiajournal, 72 (11), S. 58-61.
Gökçen, A.(2019). Eşik: Olgular Ve İmgeler Bağlamında Bir Mekân Analizi, İçtimaiyat Sosyal Bilimler Dergisi,Yıl 3, Sayı 2
Arkeolojik Alanlar ile Çevre Yerleşimler Arasında Oluşan Eşikler: Antik Perge Kenti Örneği 23
Mehmetoğlu Güneş, B.(2008). Tarihi Kent Merkezlerinde Metro Yapımı Ve Arkeolojik Değerleri Koruma İlişkisi; İstanbul Tarihi Yarımada Örneği ̇ , Fen Bilimleri Enstitüsü Tezi, İstanbul TeknikÜniversitesi
Norberg-Schulz, C.(1971). “Existence, Space & Architecture”, London: Studio Vista
Norberg-Schulz, C.(1980). Geniusloci, Towards A Phenomenology Of Architecture, New York: Rizzoli. Öz, M., Erdoğan, A., Göktürk R., Yavuz, M., Karaardıç, H.(2010). Kurşunlu Şelalesi Tabiat Parkı Uzun
Devreli Gelişme Planı Projesi, Analitik Etüt Raporu, Orman ve Su İşleri Bakanlığı Antalya Şube
Müdürlüğü, Antalya
Pasin,B.,Varinlioğlu ,G. (2018). “Arkeolojik Çevre Bağlamında Yeni Yapı Tasarımı” YEDİ: Sanat, Tasarım
Ve Bil̇ imDergiṡ i , Sayı20, S. 173-182
Serdika II Metro Station: Gateway to Sofia's Roman Past, Erişim Adresi:https://Archaeology-
travel.Com/Bulgaria/Serdika-ii-metro-station-roman-sofia/, E.T.:15.11.2020 Stavrides,S.(2010). Kentsel Heteretopya: Özgürleşme Mekanı Olarak Eşikler Kentine Doğru, İstanbul:
Sel Yayıncılık
Türk Dil Kurumu Sözlük, Erişim Adresi: https://sozluk.gov.tr E.T.:25.10.2020
URL -1 https://Archaeology-travel.Com/Bulgaria/Serdika-ii-metro-station-roman-sofia/ URL -2 https://www.archdaily.Com/72192/kolumba-musuem-peter-zumthor
URL -3 https://www.antbilgi.com/antalya-perge-antik-kenti/
URL-4 https://earth.google.com/web/search/antik+perge/
