This paper explores motherhood-themed paintings by the British artist Jenny Saville, who is known as a contemporary figurative artist. Based on the idea that the concept of motherhood still continues to be a relevant issue, this paper focuses on the personal experience realm of motherhood within the framework of Saville's original artistic style. The phenomenon of motherhood, which Saville herself has experienced, changed the content of the artist's works and changed her art practice.
In Saville's paintings, motherhood experience, which is closely related to the sense of self of the woman, also highlights interpersonal communication. The phenomenon of the other is expressed in all its reality through the relationships the mother establishes with her children.
This article supports the hypothesis that content in the art of painting is closely related to personal experiences. The conceptual framework of the article is based on John Dewey's thoughts about art, who in Turkey has been widely acclaimed for his thoughts on the philosophy of education. In the article, based on John Dewey's experience and art approach, the value of personal experience and the subjective world of the artist in the formation of the artwork is brought up again.
Additionally, the article suggests that for an artist the experience of motherhood, contrary to the established perception, can be an element that enriches and nurtures art and life, rather than being a restrictive or obstructing element. As a result, it can be said that with the works analyzed in the article Saville questions the concept of subjectivity and draws attention to the relationship between the identity problem of women and motherhood. These studies raise awareness in the audience and develop a discourse that there may be different definitions of motherhood. In this context, the article aims to contribute to the few studies in the art of painting, both applied and theoretical, that deal with the theme of motherhood which has been examined mostly in the context of sociology.
Bu araştırma, çağdaş figüratif resmin temsilcilerinden sayılan İngiliz ressam Jenny Saville'in annelik temalı çalışmalarını kapsamaktadır. Anneliğin çok boyutlu bir kavram ve önemli bir olgu olduğu fikrine dayanan makale, Saville'in özgün sanatsal tarzı çerçevesinde anneliğin kişisel deneyim boyutuna odaklanmaktadır.
Jenny Saville'in bizzat yaşadığı annelik deneyimi, sanatçının yapıtlarının içeriğini ve sanat pratiğini dönüştürmüştür. Saville'in resimlerinde kadının benlik duygusuyla yakından ilgili olan annelik deneyimi, kişilerarası iletişimin de altını çizmektedir. ‘Öteki’ olgusu, annenin çocukları ile kurduğu ilişkiler aracılığıyla tüm gerçekliğiyle ifade edilmektedir.
Makale, sanatçının resimleri üzerinden resim sanatında içeriğin kişisel deneyim ile yakından ilişkili olduğu hipotezini desteklemektedir. Bunu yaparken Türkiye’de özellikle eğitim felsefesi ile ilgili düşünceleriyle tanınan John Dewey’in sanat konusundaki görüşlerinden yararlanılmıştır. Bu doğrultuda John Dewey’in deneyim ve sanat yaklaşımından hareket ederek sanat yapıtının oluşumunda kişisel deneyimin ve sanatçının öznel dünyasının değeri tekrar gündeme getirilmek amaçlanmaktadır.
Ayrıca makale, yerleşik algının aksine sanatçı için annelik deneyiminin kısıtlayıcı veya engelleyici bir unsur olmaktan çok sanatı ve yaşamı zenginleştiren, besleyen bir unsur olabileceğini öne sürmektedir. Sonuç olarak Saville'in incelenen çalışmalarında öznellik kavramını sorguladığı ve kadının kimlik sorunu ile annelik arasındaki ilişkiye dikkat çektiği söylenebilir. Bu çalışmalar izleyende farkındalık yarattığı gibi anneliğin farklı tanımları olabileceğine dair bir söylem geliştirmektedir. Bu makale, daha çok sosyoloji, psikoloji bağlamında incelenen annelik temasına farklı bir perspektiften bakarak, bu konuyu ele alan uygulamalı ve teorik az sayıdaki çalışmaya katkıda bulunmayı amaçlamaktadır.
Antmen, A. (2012). Sanat/Cinsiyet: Sanat Tarihi ve Feminist Eleştiri. İstanbul: İletişim Yayınları
Alparslan B. (2020). Nesiller Arası Aktarımda Kadınlık ve Annelik İnşaları, Yayımlanmamış doktora tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji Anabilim Dalı
Bozkurt, A. (2019). Annelik Deneyimleri Üzerine Nitel Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Anabilim Dalı
Bozkurt. N. (2003) Sanat ve Estetik Kuramlar, Bursa: Asa yayınevi. s.15
Chatzoudas, Menteşoğlu, Ç. (2021). Kadın Sanatçıların Gözünden Resimde Annelik Teması. ARTS: Artuklu Sanat ve Beşerî Bilimler Dergisi, 5, ss. 60-80 https://doi.org/10.46372/arts.836647
Çelebi, C. E. (2016). Şiddet Temalı Kadın İmgesinin Çağdaş Sanata Yansımaları. İdil Dergisi, 5(19), 193-214. Erişim: 11.01.2018, https://goo.gl/WQjqGJ
Diaz, K. (2006). Art, Identity and Everyday Experience. The Verge Art Series Conference, Trinity Western University, Langley, British Columbia, Canada. May 4-7,
Eroğlu, A. (2017), John Dewey’de Deneyim ve Sanat, İstanbul: Hiperyayın
Kaderli Yapıcı, Z. (2012). Kişisel Deneyim Anlatılarının Bağlamsal Çerçevesi Deneyimlenen, Hatırlanan ve Anlatılan Hayat. Milli Folklor Dergisi, Cilt: 24 Sayı: 94
Karaman, D, E. Ve Doğan, N. (2018). Annelik Rolü Üzerine: Kadının “Annelik” Kimliği Üzerinden Tahakküm Altına Alınması
https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/558864
Mese, İ. (2014) Bir sorunsal olarak popüler yayınlarda “İdeal Annelik” Kurgusu, Muhafazakâr Düşünce, Yıl: 11- sayı: 41-42.
Miller, T. (2010). Annelik Duygusu: Mitler ve Deneyimler, (Çev. Gül Tunçer), İstanbul: İletişim Yayınları.
Özdemir, D. (2015) Feminist Eleşti Bağlamında Kadın Sanatçıların Eserlerinde “Beden İmgesi” Erzurum Atatürk Üniversitesi GSF Dergisi
Öztan, E. (2015), Annelik, söylem ve siyaset, Cogito, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları
Sandford S. (2016), Phenomenology of Pregnancy, Stockholm: Södertörn Üniversitesi Yayınları
Shiff, R. (1978). Art and Life: A Metaphoric Relationship, Vol. 5, No. 1, Special Issue on Metaphor (Autumn, 1978), pp. 107-122 Published by: The University of Chicago Press https://www.jstor.org/stable/1342980?seq=1#metadata_info_tab_contents
Taş G. (2016). Feminizm Üzerine Genel Bir Değerlendirme: Kavramsal Analizi, Tarihsel Süreçleri ve Dönüşümleri. Dergipark, 3(5), 163-173, Erişim Tarihi: 29.07.2020, https://goo.gl/uWa5U3
Türkdoğan, Ö. (2013), Ana Akım Medyada Annelik Miti, Kadın Araştırmaları Dergisi Yıl: 2013/2, Sayı: 13, Sf. 35-59
Uçar, H. (2014), Gebelerin Psikososyal Sağlık Durumları ile Annelik Rolü Arasındaki İlişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ebelik Anabilim Dalı, Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü
Winnicott, D. (1953). Transitional objects and transitional phenomena, International Journal of Psychoanalysis, 34:89-97